Luyện tập thể dục ở người bị bệnh tim: Nên hay không?
BS Phạm Xuân Hậu
Thể dục thể thao luôn đem lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe và tuổi thọ của mỗi người, phòng ngừa được nhiều bệnh tật, đặc biệt là bệnh nhân tim mạch. Nhưng một số người bệnh tim mạch vẫn lo sợ luyện tập thể dục làm bệnh tim nặng lên mà không dám luyện tập.
Tập thể dục giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Theo nghiên cứu trên tạp chí Circulation, người ta thấy rằng những người tham gia luyện tập thể lực mức độ trung bình 150 phút tuần đã giảm 14% nguy cơ bệnh tim mạch, còn những người luyện tập 300 phút tuần giảm 20%, khi so sánh với những người không luyện tập gì cả. Với những người luyện tập hơn 300 phút/tuần thì thậm chí chỉ giảm nguy cơ tim mạch dưới 20%, trong khi những người có luyện tập thể lực (nhưng ít hơn 150 phút/tuần) thì vẫn có thể giảm được nguy cơ tim mạch đáng kể hơn những người không luyện tập gì cả. Những kết quả trên cho thấy tất cả mọi loại luyện tập thể lực đều giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ bệnh tim.
Khi được tập luyện thường xuyên, cơ thể sẽ thích nghi làm tăng sức chịu đựng thiếu oxy, làm giảm nhu cầu đòi hỏi về oxy của cơ tim. Ngoài ra luyện tập làm cơ thể dẻo dai, săn chắc. Tập thể dục còn làm tiêu hao bớt năng lượng dư thừa, hạn chế tích lũy lớp mỡ dưới da, làm giảm Cholesterol, vốn được xem là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch.
Luyện tập thể dục ở người bị bệnh tim: Nên hay không?
Người bệnh tim mạch luyện tập thế nào cho đúng?
Với những bệnh nhân tim mạch vừa trải qua một cơn “thập tử nhất sinh” việc vận động phụ thuộc vào chương trình vật lý trị liệu và phục hồi chức năng do bác sĩ điều trị và các kỹ thuật viên đưa ra.
Với những người có vấn đề về bệnh tim mạch, tôt nhất là chỉ chọn những môn thể thao không đòi hỏi nhiều thể lực như đi bộ, chạy bộ (chậm), bơi lội, thể dục nhẹ nhàng… Đặc biệt, cần khởi động kỹ tối thiểu 15 phút để cơ thể thích nghi với nhịp độ vận động. Bệnh nhân tim mạch cần tránh những môn luyện tập quá sức như đấm bốc, chạy marathon, leo núi, tập tạ… vì gắng sức quá sẽ gây gánh nặng cho tim đột ngột có thể gây nguy hiểm.
Một số hình thức luyện tập phù hợp với người bị bệnh tim
- Đi bộ: muốn đạt lợi ích thật sự cho tim mạch thì nên đi hơi nhanh, hơi rảo bước để cho mạch nhanh lên. Sau đó thong thả đi chậm. Nếu thấy ra chút mồ hôi và hơi thở gấp một chút là tốt. Có thể đi bộ nhiều lần trong ngày. Mỗi ngày rảo bước độ 30 – 60 phút là đủ.
Luyện tập thể dục ở người bị bệnh tim: Nên hay không? 2
- Chạy: là cách tập luyện rất tốt cho người bệnh tim. Mỗi buổi tập nên bắt đầu chạy chậm, sau đó nhanh dần nhưng vừa sức và đều đặn. Khi thấy mệt thì chạy chậm dần lại trước khi ngừng hẳn.
Những buổi tập đầu tiên nên chạy những quãng đường ngắn, vài trăm mét hoặc người yếu thì vài chục mét, nhưng sau đó sẽ tăng dần lên. Có thể mỗi tuần chỉ chạy ba – bốn lần, với điều kiện tổng số chiều dài quãng đường được nâng dần lên.
Tránh chạy ở những nơi không khí ô nhiễm. Theo nghiên cứu, những người hít thở không khí ô nhiễm trong một thời gian dài sẽ có nguy cơ chết vì bệnh tim cao hơn người sống trong môi trường trong lành đến 76%.
- Bơi: rất thích hợp với điều kiện là bơi thư thả nhẹ nhàng, không bơi nhanh và lặn vì việc nín thở rất nguy hiểm cho tim mạch.
- Bóng bàn, cầu lông: môn thể thao nhẹ rất an toàn. Chơi tùy sức, nhẹ nhàng, đừng cố gắng nhưng không được chơi kéo dài trên một giờ.
- Khí công, yoga: có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe toàn thân, đặc biệt là tim mạch vì nó ảnh hưởng tốt đến tâm lý, tạo sự lạc quan và tự tin cho người tập.
Để không sợ tập quá sức, người tập có thể đo nhịp tim theo công thức: (220 – số tuổi) x (60% hoặc 70%). Ví dụ người 50 tuổi thì phải có nhịp tim tối đa trong lúc vận động là: (220 – 50) x 70% = 119 lần/phút.